Wikipedia ziet daling in verkeer door AI‑samenvattingen en social video: Wat er speelt:

Wikipedia mag dan vaak “het laatste goede deel van het internet” worden genoemd, het platform ontkomt niet aan grote verschuivingen in online zoek- en mediagedrag. Volgens de Wikimedia Foundation daalden de menselijke pageviews met 8% jaar-op-jaar. Oorzaken: AI‑zoekresultaten die antwoorden direct tonen en de opmars van social video als informatiekanaal.

De feiten op een rij

• 8% minder menselijke pageviews YoY

  • De Wikimedia Foundation verfijnt continu haar botdetectie. Een recente update liet zien dat de “ongewoon hoge” traffic in mei/juni grotendeels van moeilijk detecteerbare bots kwam. Na opschoning blijft een duidelijke daling in menselijk verkeer zichtbaar.

• AI‑zoekresultaten en social video verschuiven informatieconsumptie

  • Generatieve AI in zoekmachines beantwoordt steeds vaker vragen direct in de zoekpagina in plaats van door te klikken naar sites als Wikipedia.

  • Jongere doelgroepen zoeken vaker antwoorden op social video‑platformen dan op het open web.

  • Google betwist dat AI‑samenvattingen verkeer wegnemen, maar de trend blijft voor Wikipedia voelbaar.

• Wikipedia experimenteerde zelf ook met AI‑samenvattingen

  • Het platform testte AI‑samenvattingen, maar pauzeerde dit na bezwaren van community‑editors.

Waarom dit zorgelijk is

• Minder bezoeken betekent mogelijk:

  • Minder vrijwilligers die artikelen schrijven, fact‑checken en actualiseren.

  • Minder individuele donaties om de infrastructuur en het community‑werk te financieren.

• Groter risico op “bronvervaging”

  • Als antwoorden in AI‑resultaten of social video worden geconsumeerd zonder duidelijke bronvermelding, beseffen gebruikers minder vaak wat de bron is van de onderliggende kennis.

Wat Wikipedia vraagt aan AI-, zoek- en social‑platformen

• Actieve doorverwijzing naar de bron

  • Partijen die content van Wikipedia gebruiken, zouden gebruikers moeten aanmoedigen om door te klikken, zodat credits, context en community‑engagement behouden blijven.

Wat Wikipedia zelf gaat doen

• Nieuw attributiekader

  • Een framework dat hergebruik van Wikipedia‑content beter toeschrijft aan de bron en meer verkeer moet gaan terugleiden.

• Groei naar nieuwe lezers

  • Twee teams binnen Wikimedia richten zich op het bereiken van nieuwe doelgroepen en het versterken van de relatie met bestaande lezers en vrijwilligers.

• Community en integriteit centraal

  • Oproep aan gebruikers: zoek naar citaties, klik door naar originele bronnen, en steun menselijke, gecureerde kennis.

Context en kanttekeningen

• De meting is aangescherpt

  • Het scheiden van bot- en menselijk verkeer is complex; nieuwe detectie‑methodes verklaren deels de correctie, maar de structurele daling blijft een zorgpunt.

• Veiligheid en betrokkenheid

  • De community blijft opmerkelijk betrokken; er zijn editors‑conferenties.

Wat jij kunt doen

• Check de bron en klik door

  • Wanneer je AI‑samenvattingen of social video’s gebruikt om informatie te vinden, open de bronartikelen op Wikipedia en bekijk de referenties.

• Overweeg te doneren of mee te editen

  • Vrijwilligers en kleine donaties houden het platform onafhankelijk en actueel.